Bơm chân không – đặc biệt là các dòng bơm vòng dầu như Busch R5 – là thiết bị quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp: thực phẩm, dược phẩm, đóng gói, điện tử... Và dầu bơm chính là "máu" giúp hệ thống này vận hành trơn tru.
Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu được vai trò của dầu bơm và tác hại nếu không thay đúng định kỳ. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ lý do vì sao việc thay dầu đúng thời gian lại quan trọng đến vậy.
1. Dầu bơm chân không dùng để làm gì?
Dầu chân không trong các dòng bơm như Busch, Becker, Rietschle, Leybold có 3 chức năng chính:
Bôi trơn
Giảm ma sát giữa các bộ phận chuyển động như cánh gạt (vanes), trục, vòng bi, giúp thiết bị vận hành êm ái.
Tạo kín (seal chân không)
Dầu giúp lấp đầy khe hở giữa rotor và stator, nhờ đó giúp đạt được áp suất chân không sâu hơn.
Tản nhiệt và cuốn bụi
Trong quá trình hút, dầu hấp thu một phần nhiệt và mang theo tạp chất (bụi, hơi nước, hạt rắn...) ra khỏi buồng bơm.
2. Điều gì xảy ra nếu không thay dầu đúng định kỳ?
Dầu bị oxy hóa, biến chất
Khi dầu hoạt động lâu ngày ở nhiệt độ cao, tiếp xúc với không khí và hơi nước, sẽ bị đen, đặc, thậm chí keo lại – gây tắc lọc, giảm khả năng bôi trơn.
Cánh gạt bị mài mòn nhanh
Dầu cũ không còn tác dụng bôi trơn tốt khiến cánh gạt (fiber vanes) bị mài, gãy, kẹt.
Tụt áp suất chân không
Dầu mất độ nhớt và độ kín dẫn đến hiệu suất hút giảm, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm (đóng gói, hút khí...).
Hỏng bơm, chi phí sửa cao
Nhiều trường hợp để quá lâu dẫn đến phải thay cả cụm trục, ổ bi, rotor – chi phí gấp 5–10 lần việc thay dầu định kỳ.
Hình ảnh roto bơm khi không được thay thế dầu định kỳ
Nhớt đã mất đi tính chất bôi trơn, keo lại và gây gảy cánh gạt
3. Khi nào cần thay dầu bơm chân không?
|
Điều kiện sử dụng |
Chu kỳ thay dầu đề xuất |
|---|---|
|
Mỗi ngày chạy 8–12h, môi trường sạch |
3–4 tháng/lần |
|
Chạy liên tục 24/7, môi trường có hơi nước (đóng gói thực phẩm) |
1–2 tháng/lần |
|
Sau 500–1.000 giờ hoạt động |
Theo chỉ số đồng hồ bơm |
👉 Bạn nên kiểm tra màu dầu mỗi 2–3 tuần bằng que thăm hoặc xả một ít ra xem có bị đen, đục, keo không.
4. Nên dùng loại dầu nào?
- Dầu tiêu chuẩn: như Busch VM100, Leybold LVO100, Rietschle 100 hoặc dầu có thông số 100 tương đương
- Dầu chịu nhiệt, kháng nước cao: dùng cho môi trường ẩm hoặc có hơi axit
- Dầu tổng hợp (PAO): thời gian thay dài hơn, dùng cho vận hành liên tục
Không nên dùng dầu thủy lực/dầu máy thông thường, vì không đạt độ chân không và dễ gây hỏng bơm.
5. Một số lưu ý khi thay dầu
- Xả hết dầu cũ khi bơm còn ấm nhẹ (40–50°C) để dầu chảy hết cặn
- Thay lọc dầu nếu dầu cũ bị bẩn, có nhiều nước hoặc thay lọc dầu sau mỗi 2 lần thay nhớt
- Sau khi thay dầu, chạy không tải 10–15 phút, kiểm tra rò rỉ
- Kết hợp thay lọc tách dầu (Oil Separator) sau mỗi 2–3 lần thay dầu để bảo vệ bơm
Tổng kết: Lợi ích khi thay dầu đúng hạn
Tăng tuổi thọ bơm 3–5 năm
Đảm bảo hiệu suất hút chân không ổn định
Giảm chi phí bảo trì lớn và downtime ngưng máy
Tránh rủi ro hỏng hóc khi đang sản xuất
Bạn cần hỗ trợ thay dầu hoặc bảo dưỡng bơm?
Viatech chuyên cung cấp:
- Dầu chân không chính hãng Busch, Becker, Leybold...
- Lọc dầu – lọc tách – cánh gạt – phụ tùng bơm
- Dịch vụ bảo trì – sửa chữa – đại tu bơm chân không
